Nr 3/75 (jesienny) kwartalnika Znad Wilii z Wilna

Kawiarnia Literacka - znajdziemy w niej esej Ewy Ziółkowskiej Śladami Słów Skrzydlatych o polskiej spuściźnie literackiej na Białorusi pt. Kraj Lat Dziecinnych. Prezentowane są wiersze uczestników Festiwalu Poezji "Maj nad Wilią": Pawła Kuszczyńskiego, Marii Duszki i Tomasa Tamosiunasa.

W recenzji Port Ocalenia Józef Szostakowski omawia nowy tomik młodego poety wileńskiego Tomasa Tamosiunasa Piwo z Aniołem Stróżem; Piotr Janaczek poleca książkę prof. Władysława Zajewskiego Trudna Droga do Niepodległości; zaś o edycji Katedra Grodzieńska pisze Andrzej Kotecki. Przedstawiony został ciąg dalszy słownika biograficznego Poczet Twórców Literatury Wileńskiej od XVI wieku do 1945 roku (odcinek 23, litera P).

Z Doliny Łosośny tym razem Leonard Drożdżewicz w artykule Sen nad Żurawią Doliną relacjonuje przebieg pleneru malarskiego, z elementami poezji i filmu.

Jerozolima Północy. Polecam artykuł prof. Mieczysława Jackiewicza Żydzi w Wilnie od końca XIX w. do roku 1945.

Nieistniejące Dzielnice Wilna. Tym raz z szerszego cyklu proponujemy esej Pióromont i Łosiówka. Zabłocki i Mydło, z historią i ciekawostkami nt. tych dzielnic. 

Ponadto: Listem i Mailem. Poczta Redakcyjna - jak zwykle bogata, piszą tym razem m.in. ks. Zbigniew Jacuński, Gintauras Ereminas, ks. prof. Edward Walewander, Helena Musiaka, Tamara Justycka.

Litwa-Polska. Z miesiąca na miesiąc. Wydarzenia, fakty, opinie. Statystyka i rankingi. Polacy na Litwie, Litwini w Polsce. A także inne działy. Nigdzie Państwo nie znajdą tak pełnej kroniki relacji polsko-litewskich, z przedstawieniem wydarzeń z udziałem Polaków na Litwie i Litwinów w Polsce, działalności odrębnych placówek (np. Instytutu Polskiego w Wilnie, Litewskiego Centrum Kultury w Warszawie, Domu Kultury Polskiej i in.). Sygnalizowane są ważniejsze nagrody i nobilitacje, nowości wydawnicze. Są to informacje szczególnie przydatne dla zainteresowanych regionem badaczy, studentów, ludzi stąd pochodzących.

 

Czasopismo jest bogato ilustrowne, w kolorowej wklejce tym razem są prezentowane zdjęcia z pleneru Doliny Łosośny.

Znad Wilii w Wilnie w ksiegarniach ELEPHAS (w Domu Kultury Polskiej, Naugarduko 76), Akademine Knyga (Universiteto 4), Kataliku Pasaulis (Pl.Katedralny).

W Polsce i w Warszawie: w salonikach-kioskach RUCHu,w Domu Spotkań z Historią (Karowa 20), w księgarni im.B.Prusa (Krakowskie Przedmieście 7).

Czasopismo wysyłamy pocztą. 
Zamówić można mailem lub telefonicznie:

48 508764030 (w Polsce) i 370 68469052 (na Litwie) 

Informacja o naszych działaniach na www: facebook.com/znadwilii

Przypominam, że można zamówić numery archiwalne, roczniki , wydawnictwa z serii Biblioteka Znad Wilii: Tomas Tamosiunas, Piwo z Aniołem Stróżem, Biblioteka Znad Willi/8, Młode Wiersze/2 (dalej: BZW), Wilno 2018, ISBN 978-9986-532-10-1, s.36, 8 fotogramów Wilna.

W duszy pozostaję twórcą, dla którego po studiach i pracy socjalnej szukanie wyrazu artystycznego jest codziennością: poezja i sztuka są tak mocno powiązane ze sobą, że jedno bez drugiego nie dałoby rady istnieć – przyznaje młody poeta wileński Tomas Tamosiunas To drugi jego tomik poezji, będący wyróżnieniem w „Turnieju Jednego Wiersza Młodych o Nagrodę Czeladnika Poezji” podczas XXV Międzynarodowego Festiwalu Poezji „Maj nad Wilią” i w konkursie naszego czasopisma „Polacy Wielu Kultur”. Wiersze odznaczają się szczerością narracji oraz świeżością widzenia spraw codziennych.

Romuald Mieczkowski, Pomiędzy, Biblioteka Znad Willi 7, Wilno 2018, ISBN 978-9986-532-09-5, s.76.

Nie jesteśmy sami, żyjemy wśród innych ludzi, w najprzeróżniejszych kontekstach i scenariuszach, jakie nam pisze los, pomiędzy różnymi sytuacjami i sprawami. Wszystko jest pomiędzy. I wiersze powstawały pomiędzy. Pomiędzy podróżami, pomiędzy Wilnem a Warszawą, pomiędzy smutkiem a radością, pomiędzy szukaniem a odnajdywaniem.

• I. Gotyckość,
• II. Fatamorgana innego życia,
• III. Do przydrożnego świerka,
• IV. Jesienią nie zadawaj pytań. 

Autor też zamieścił kilka wklejek z fotografiami w sepii, które sam wykonał, sam też zaprojektował jego okładkę tomiku.

Zenowiusz Ponarski, Przyjaciel Litwy i ptaków. Wokół Oskara Miłosza, BZW 6, Wilno 2017, ISBN 978-9986-532-08-8, s.196. W latach 2012-2015 drukowana w odcinkach w „Znad Wilii”, rozbudowana – o „dziwnym krewnym” noblisty, znanym poecie – już francuskim z wyboru, mistyku, który nieoczekiwanie został rzecznikiem interesów odradzającej się Litwy w Paryżu. O człowieku dość skomplikowanego pochodzenia, z rodowodem herbowym na terenie WKL. Ukazująca zawiłość stosunków wzajemnych pomiędzy Litwinami i Polakami, próby ułożenia racjonalnych relacji z ówczesnymi i jakże aktywnymi społecznie mniejszościami narodowymi Wilna, z całym spektrum myśli i działalności Żydów, Białorusinów, Rosjan, Tatarów czy Karaimów – z tragicznym finałem podstępnych rozgrywek Rosji Sowieckiej oraz Niemiec faszystowskich – w obliczu Apokalipsy, która zawisła złowieszczą chmurą i niebawem miała się dopełnić. Stąd autor sporo miejsca poświęcił m.in. prof. Marianowi Zdziechowskiemu, całej plejadzie myślicieli tamtego okresu, w tym rosyjskich, prawosławnych. Z nutką mistycyzmu i tego, co przeminęło.

Tomasz Snarski, Werblista, BZW 5,Wyd. Znad Wilii, Wilno 2016, s.40, ISBN 978-9986-532-07-1. Werblista to tytuł tomiku poetyckiego Tomasza Snarskiego, urodzonego w 1985 roku w Gdańsku, w rodzinie o wileńskich korzeniach. Prawnika, piszącego wiersze. W dodatku działającego na forum europejskim na rzecz praw językowych Polaków na Litwie. W zeszłym w roku został laureatem konkursu „Polacy Wielu Kultur”, organizowanego właśnie przez redakcję kwartalnika „Znad Wilii” – za tekst pt. Wilno moich marzeń. Wydanie Werblisty w serii jest nagrodą w tym konkursie. Tomasz Snarski tomik zadedykował swej Babci Basi, której zawdzięcza Wilno. Na pewno o nim, jako poecie, usłyszymy nieraz.

Romuald Mieczkowski, Na litewskim paszporcie, BZW(4), Wyd. Znad Wilii, Wilno 2011, s. 160, ISBN 978-9986-532-06-4. W 5 rozdziałach: Canaletto maluję Wilno; Pytanie o korzenie; Pokochać Warszawę; Białe i czarne oraz Dwa miody. Stron 160. Na planie pierwszym są kwestie tożsamości, spuścizny dziejowej, szukania ojczyzny przez tych, których dzisiejsze uwarunkowania usiłują odciąć od wielowiekowych korzeni. Z echami WKL, które kształtowało charakter Wilna. Z szukaniem odpowiedzi na pytanie: co dziś oznacza pisać po polsku na Litwie i gdziekolwiek bądź poza Polską. W wydaniu 28 fotografii Wilna.

Przenieść Wilno do serca. Portret Miasta Biblioteka Znad Wilii nr 2, Wilno 2009, ISBN 978-9986-532-05-7. Poezja Polaków (z Wilna, Polski i na emigracji), Litwinów, Białorusinów, Tatara, Rosjanina, Czecha i Estończyka tworzy unikalny Portret Miasta z najpiękniejszymi wierszami 50 autorów. Są to m.in.: Ihar Babkou, Tadeusz Chabrowski, Leszek Długosz, Vytautas Landsbergis, Marcelijus Martinaitis, Henryk Mażul, Zianon Paźniak, Wojciech Piotrowicz, Alicja Rybałko, Ramute Skucaite, Józef Szostakowski, Tomas Venclova, Sławomir Worotyński. W opracowaniu zamieszczono oddzielne wklejki z 24 fotografiami Wilna.

Romuald Mieczkowski, Nikt nie woła,BZW 2, Wilno 2007, ISNB 978-9986-532-04-082 wiersze ukazują Wilno, widziane przez Polaka, mocno związanego z tym Miastem. Dostrzega on złożoność nieodwracalnych zmian, stara się uzmysłowić sens wielkich i małych, straconych i pozyskanych Ojczyzn. Wilno w tych wierszach bywa zawsze, nawet gdy mowa jest o czymś innym. To widzenie świata dopełniają fotogramy autorstwa poety, którymi szkicuje Miasto, potraktowane jako otoczka zawartych przeżyć.

Romuald Mieczkowski, Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie, BZW 1, Wilno 2007, ISBN 978-9986-532-03-31. Literatury o Wilnie i Wileńszczyźnie powstało niemało. Cieszyła się ona sympatią przed wojną, istniała w ocenzurowaniu w PRLu, temat podejmowano na emigracji. Po wojnie w większości opisywała wojenną gehennę, życie na obczyźnie. A co działo się na terenach na Wschodzie, na których pozostali Polacy? Świadectw takich niewiele. Szczególnie, jeśli chodzi o dokonania, tworzone przez naocznych świadków. Niektóre moje opowiadania obrazują trudny świat człowieka, wychowanego w polskiej tradycji, ale żyjącego w twardych sowieckich realiach. Zdarzenia, mimo fabuły literackiej, są rodzajem dokumentu, bowiem ludzie noszą swe prawdziwe nazwiska.To hołd, który oddałem rodzinie, krewnym. Dzięki jednemu opowiadaniu moi dziadkowie Piotrowscy pośmiertnie zostali upamiętnieni za uratowanie podczas wojny rodziny żydowskiej. Jest to próba przypomnienia o nas, Polakach na Wileńszczyźnie. W książce zawarłem drogie dla mnie zdjęcia z archiwum rodzinnego (RM).

Zapraszam serdecznie! Pozdrawiam Romuald Mieczkowski
tel.48 508764030, [email protected] 





Materiał nadesłany. Bez skrótów i redakcji