W Wilnie wystawa plenerowa IPN „Pakt zbrodniarzy”
Wystawa składająca się z kilkudziesięciu plansz opowiada o skonsumowaniu ideologicznej bliskości i wspólnoty interesów pomiędzy dwoma bestiami, jakimi byli Hitler i Stalin, którzy podpalili ówczesny świat.
Jak wskazuje autor wystawy Tomasz Łabuszewski, wystawa prezentuje głównych twórców paktu oraz dwuletni okres współpracy, która „była niezwykle bliska i efektywna”. Symboliczny charakter ma zestawienie na jednej planszy losów dwóch sygnatariuszy paktu. „Niemcy przynajmniej w niewielkiej części ponieśli konsekwencje rozpętania wojny. Rosja Sowiecka w wyniku zmiany koalicjantów dołączyła do państw zwycięskich i nigdy takich konsekwencji nie poniosła. Główni aktorzy, którzy doprowadzili do wybuchu II wojny światowej, czyli Stalin i Mołotow, umierali w nimbie obrońców pokoju i ludzi, którzy doprowadzili ZSRS do zwycięstwa nad hitlerowskim faszyzmem. To również prawda, ale to nie zdejmuje z nich odpowiedzialności za rozpętanie najstraszniejszego konfliktu w dziejach świata” –mówi autor wystawy.
23 sierpnia 1939 r. przedstawiciele dwóch totalitarnych mocarstw - minister spraw zagranicznych III Rzeszy Joachim von Ribbentrop oraz ludowy komisarz spraw zagranicznych ZSRS, pełniący jednocześnie funkcję przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych (premiera), Wiaczesław Mołotow - podpisali w Moskwie w obecności Stalina sowiecko-niemiecki pakt o nieagresji wraz z tajnym protokołem dodatkowym, którego konsekwencją był IV rozbiór Polski.
Podpisany przez Joachima von Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa tajny protokół dodatkowy, stanowiący integralną część zawartego wówczas paktu o nieagresji pomiędzy III Rzeszą i ZSRS, składał się z czterech punktów dotyczących podziału stref wpływów w Europie Środkowej. Pakt utorował drogę do niemieckiego ataku na Polskę, a następnie agresji ZSRS z 17 września 1939 r. Przywódcy Wielkiej Brytanii, Francji i USA dysponowali wiedzą na temat tajnego protokołu paktu Ribbentrop-Mołotow. Informacji tej nie przekazali jednak przedstawicielom władz polskich.
23 sierpnia jest Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu, ustanowionym w 2008 r. przez Parlament Europejski.
Na podstawie: dzieje.pl
