Własne

Na Litwie zaprzysiężono nowy sejm, ale w tej uroczystości - po raz pierwszy w historii kraju - nie uczestniczyła jego prezydent. To nie pierwsze radykalne posunięcie Dalii Grybauskaitė. Zaraz po zaprzysiężeniu na urząd prezydenta w 2009 r. demonstracyjnie zrezygnowała z wizyty w Polsce. Ba, prezydent nadal uparcie nie lubi odwiedzać kraju swego przodka. Nie chce i już, a co z tego wynika, wszyscy wiedzą doskonale. Czyżby scenariusz polityki zagranicznej miał być powielany w polityce wewnętrznej? Niefortunnie się składa, że prezydent Litwy zawsze znajdzie przedmiot i podmiot sporu, nawet jeśli go nie ma, i to sporu gwałtownego. Na razie w spokoju zostawia Akcję Wyborczą Polaków na Litwie. Cisza przed burzą? Teraz raczej ma innych chłopców do bicia.

Warszawsko-wileńska re-premiera pieczołowicie odtworzonego filmu "Pan Tadeusz" z 1928 r. zamyka swoiste koło historii, jakie ekranizacja ta zatoczyła od premiery w Warszawie, poprzez Wilno i Wrocław. Trudno przypomnieć zasługi wszystkich, którzy w ciągu minionych 84. lat tworzyli ów łańcuszek. Kluczowe są dwa ogniwa, bez których nie moglibyśmy dziś wieczorem odbyć tej filmowej podróży w czasie. Są to: warszawska pracownia Nitrofilm, działająca przy Filmotece Narodowej, która dzięki najnowszym technologiom cyfrowym obdarza zabytkowe filmy drugim życiem, oraz rodzina Szkarłatów, dziś mieszkająca we Wrocławiu, a wywodząca się - jak już pisaliśmy - z Wilna...

Nie ma nigdzie na świecie piękniejszych cmentarzy niż w Wilnie. Widziałem wiele starych, zabytkowych nekropolii w różnych miejscach Europy. Spacerowałem cmentarnymi alejkami w Warszawie, we Lwowie, w Pradze, w Paryżu i Londynie. Uważam jednak, że tylko w Wilnie przemijające życie, wykute i wyrzeźbione nagrobkami rozrzuconymi na pagórkach czy na urwisku Wilenki, spotyka się ze śmiercią tak pięknie. Właściwie to nawet zupełnie romantycznie.

"Schowaj babci paszport!" - przed kilku laty takie hasła parawyborcze robiły furorę w polskim Internecie, a chodziło oczywiście o powstrzymanie tzw. moherowych beretów, czyli elektoratu PiS. Na zbliżający się weekend proponuję mieszkańcom Wileńszczyzny (a szczególnie Wilna) hasło "Zaproś Litwina na piwo, a jeszcze lepiej wódkę!". Z pełną świadomością, że na jednym piwie czy "kruczku", jak się kiedyś na Wileńszczyźnie mawiało (125 ml), to się nie skończy. Przynajmniej - nie powinno...

Już w najbliższą sobotę, 13 października, o 18.00, w stolicy Polski rozegrany zostanie historyczny piłkarski pojedynek: Polonia Warszawa-Polonia Wilno! Gospodarzem spotkania, które odbędzie się na stadionie przy ul. Konwiktorskiej 6, i walki o puchar im. Tadeusza Gebethnera, będą oczywiście "polonusi" znad Wisły, grający w polskiej ekstraklasie. "Polonusi" znad Wilii grają "tylko" w litewskiej I Lidze, ale zapowiadają ostrą walkę, jak przystało na zespoły ze "stolycy"...

Życie w akademiku naprawdę nie jest usłane różami. Wszystko stąd znika. Znikają z łazienki resztki pasty do zębów, mięso ze wspólnej lodówki czy garnki z kuchni… Niedobrze, tylko co robić, skoro podbieracze kilku plastrów szynki i używanych mopów, niestety, są wśród nas. No ale znikający Internet? To już przesada.

To moje pierwsze Święto Matki Boskiej Zielnej na Litwie. 15 sierpnia zwykle chodziłam do kościoła w rodzinnej miejscowości na południu Polski, w Beskidzie Wyspowym, albo do Krakowa. Tym razem postanowiłam przypatrzyć się z bliska, jak w Wilnie celebruje się ten dzień. To, co zobaczyłam, było dla mnie zaskakujące pod wieloma względami…

Jak co roku na Dzień Dziecka rodzice zatroszczyli się pewnie o prezenty dla swoich pociech: książki, zabawki, słodycze, inne niespodzianki. Każdy prezent sprawił na pewno ogromną radość obu stronom. Niewielu jednak pomyślało w tym dniu, że są dzieci, dla których najwspanialszym prezentem byliby.... Rodzice. W kilkunastu domach dziecka na Litwie tysiące samotnych serduszek czeka na cud. Cud, który pozwoli cieszyć się z bycia cząstką kochającej rodziny. Około stu dzieci co roku znajduje nowy dom. Aż tyle i tylko tyle. Bez wątpienia zawsze jest to ogromne przeżycie, zarówno dla dziecka, jak i dla nowych rodziców. Z taką właśnie Mamą spotkałam się w przededniu Dnia Dziecka. Przed pięciu laty razem z mężem zostali rodzicami od razu dwojga dzieci. Dwuletniej wtedy Córeczki i sześcioletniego Synka. Wolała zachować anonimowość, ale zgodziła się opowiedzieć swoją historię, bo jak twierdzi, jej również w podjęciu decyzji bardzo pomogły rozmowy z ludźmi, którzy przeszli podobną drogę. Może więc i ta opowieść spowoduje, że ktoś, u kogo myśl o adopcji dopiero nieśmiało kiełkuje, odważy się zrobić pierwszy krok. Zapraszam na pierwszą część tej opowieści.

Już po spotkaniu prezydentów w Warszawie. Prezydenci Łotwy i Estonii wrócili do swoich krajów. Prezydent Litwy nie wróciła, bo i nie wyjeżdżała. Decyzja litewskiej prezydent o nieprzyjęciu zaproszenia prezydenta Komorowskiego została odebrana źle, ale głównie przez politologów. Przez polityków była krytykowana dużo mniej, tak jak i przez społeczeństwo. Kiedy słuchało się litewskiego radia, czytało komentarze na litewskich portalach internetowych, nie opuszczało zdziwienie. „Litewska prezydent pokazała charakter“, „Nie dała się rządzić i pomiatać Palakom“. Zdaniem Litwinów, a również części politologów, zaproszenie prezydenta Komorowskiego mogło być źle skonstruowane, nieumiejętnie ułożone, podobno ton rozmów nie do przyjęcia. Polska i Litwa mają się zastanowić, co dalej...