Walenty Wojniłło

Na jednej z największych światowych wystaw sztuki współczesnej NordArt 2022 w Niemczech w Polskim Pawilonie można oglądać dzieła znanego wileńskiego malarza Roberta Bluja. W jaki sposób zakwalifikował się na tę prezentację (co roku zabiega o to kilka tysięcy artystów z całego świata!) i dlaczego jego malarstwo figuratywne prezentowane jest w ramach narodowej prezentacji sztuki polskiej - o tym, jak i o jego twórczości porozmawiamy dziś z samym artystą w Studiu Wilnoteki.

Nazajutrz po swoich 98. urodzinach odszedł Bernard Ładysz – jeden z największych wilniuków XX w. i najsłynniejszych polskich śpiewaków operowych. Tydzień wcześniej, przygotowując się do tych urodzin, razem z twórcami audycji „Salonik Kresowy” w Radiu Gdańsk, gościliśmy u państwa Ładyszów w sposób typowy dla tego roku, czyli zdalnie: urodzinową niespodzianką dla artysty było bezpośrednie łączenie z Wilnem, dzięki któremu mógł raz jeszcze przenieść się w ukochane strony i zobaczyć rodzinny dom na Zarzeczu. Było to, jak się okazało, jego ostatnie spotkanie z Wilnem...

Odszedł pierwszy Ambasador III Rzeczypospolitej na Litwie w nowym tysiącleciu. W dziejach Polski pozostanie pewnie pierwszym świadkiem katastrofy smoleńskiej. Jedynym ambasadorem RP, któremu przyszło zatroszczyć się o powrót do kraju szczątków prezydenckiej pary i 94 przedstawicieli polskiej elity politycznej, kulturalnej i wojskowej.

W niezwykle zaciętym i ostrym meczu hokejowych mistrzostw świata Dywizji IB, rozgrywanych w Wilnie, gospodarze ustąpili faworytom turnieju 2:3. Oba zespoły poznały wcześniej smak sukcesu - w meczach inauguracyjnych Litwa pewnie pokonała Holendrów 4:0, Polska zaś wręcz rozgromiła Rumunię 7:0. Litwini wyszli na lód podbudowani sukcesem i żądni rewanżu za ubiegłoroczną porażkę na tychże mistrzostwach - biało-czerwoni wygrali wówczas 5:0. Tym razem jednak spotkanie miało dość wyrównany charakter, czasami bardzo emocjonalny, nawet agresywny. Niewielka przewaga była po stronie gości, ale ci częściej siadali na ławce karnej. Gospodarzom nie uznano pierwszego gola, co maksymalnie rozbudziło emocje na lodzie i na trybunach. Gościom z kolei - po dłuższej naradzie sędziów - uznano ich trzecią bramkę na wagę dwóch punktów. Po meczu Litwini nie kryli więc żalu, że "zostali pozbawieni zwycięstwa", na które zasłużyli, i że to dla nich miało być 3:2...

Rozpoczęło się wielkie odliczanie owych trzystu pięćdziesięciu kilku dni do 10-lecia członkostwa Litwy (i Polski) w Unii Europejskiej. Od lipca będziemy je odliczali już jako kraj przewodniczący Radzie Europy. Dostąpimy tego zaszczytu jako pierwszy kraj byłego ZSRR i piąty (wliczając Słowenię) z tzw. nowej Europy. Jak bardzo się Litwa zeuropeizowała przez te niespełna dziesięć lat? Czy może raczej trzeba mówić o reeuropeizacji? Wszak obecnie modne jest mówienie o powrotach - do źródeł, do korzeni, do tego, co się komu należy - i o relituanizacji Wileńszczyzny.