W Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbyła się Konferencja Sprawozdawczo-Wyborcza Oddziału m. Wilna Związku Polaków na Litwie. Dotychczasowe władze Oddziału przedstawiły swój dorobek w kadencji 2021-2024, nie zabrakło także gości - prawie 170-ciu zgromadzonych delegatów pozdrowił Ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł, o jubileuszu 35-lecia ZPL i sytuacji w Związku, jak też o problemach i osiągnięciach Polaków na Litwie przypomniał europoseł oraz przewodniczący ZPL i AWPL-ZChR Waldemar Tomaszewski. Krytycznymi uwagami na temat dotychczasowej działalności i planów Oddziału m. Wilna podzielił się także wiceprezes ZPL Edward Trusewicz. Następnie uczestnicy konferencji wybrali nowe władze - jedynym kandydatem na prezesa okazał się dotychczasowy prezes Marek Kubiak - dziękując za okazane zaufanie zgodził się pokierować oddziałem przez kolejną, trzecią z kolei kadencję i jednogłośnie został utrzymany na tym stanowisku. Zmienił się natomiast zestaw wiceprezesów: z dotychczasowego składu pozostała na tym stanowisku Krystyna Zimińska, radna AWPL-ZChR m. Wilna i wicedyrektor wileńskiego DKP oraz Janina Stupienko z Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego w Nowej Wilejce. Do tego grona dołączyli: Władysław Wojnicz - prezes Rady Wspólnot Narodowych Litwy, Wanda Krawczonok - prezes Oddziału Wileńskiego AWPL-ZChR oraz Wiesław Łapin z Koła Zespołu "Wilia", z którym wiązana jest nadzieja na aktywizację młodzieży w Oddziale ZPL m. Wilna. Komisja Rewizyjna pozostała w dotychczasowym składzie. Konferencja zatwierdziła też listę delegatów na zjazd Związku Polaków na Litwie, który się odbędzie 29 czerwca br. Wileński Oddział Miejski zrzesza ponad 1,5 tys. osób w 72 kołach.
W niedzielę, 19 maja, w parku miejskim w Solecznikach odbyła się 27. edycja festiwalu „Pieśń znad Solczy” – imprezy promującej polską kulturę i tradycje ludowe w rejonie solecznickim. Występy festiwalowe poprzedziła w samo południe msza św. Po jej zakończeniu na scenie rozpoczęły się występy zespołów z rejonu solecznickiego. W pierwszej części swój kunszt pokazały„Solczanka (Soleczniki), „Ejszyszczanie” (Ejszyszki), „Kwiaty Polskie” (Ejszyszki), „Gromada” (Jaszuny), „Turgielanka (Turgiele), „Łałymka” (Biała Waka), „Znad Mereczanki” (Jaszuny), „Solczanie) (Soleczniki), w części drugiej natomiast zaprezentowali się wychowankowie przedszkola „Bajka” w Solecznikach, Szkoły Sztuk Pięknych im. Stanisława Moniuszki, chóry szkół muzycznych w Ejszyszkach i Jaszunach oraz soliści Jolanta Prowłocka i Zdzisław Palewicz Junior. Zwieńczeniem występów stał się koncert legendarnego zespołu „Czerwone Gitary”. Festiwalowi towarzyszyły warsztaty edukacyjne z wiązania ptaków z siana, wicia wianków i tworzenia emblematu festiwalu, jak również – kiermasz sztuki ludowej i rękodzieła.
W Ambasadzie RP w Wilnie we wtorek, 7 maja, odbyło się uroczyste przyjęcie z okazji Narodowego Święta Konstytucji Trzeciego Maja, podczas którego ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł wręczył odznaczenia państwowe nadane przez prezydenta RP Andrzeja Dudę obywatelom Litwy za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy oraz za działalność na rzecz społeczności polskiej na Litwie. Srebrnym Krzyżem Zasługi
za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego odznaczeni zostali Vaidas Andriejauskas i Kęstutis Vaitukaitis. Srebrnym Krzyżem Zasługi za zasługi w rozwijaniu polsko-litewskiej współpracy naukowej i uczelnianej uhonorowany został Artūras Vasiliauskas. Brązowym Krzyżem Zasługi za zasługi w rozwijaniu polsko-litewskiej współpracy naukowej i uczelnianej odznaczono Ilonę Michailovič. Brązowym Krzyżem Zasługi za zasługi w upamiętnianiu Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej uhonorowano Danutė Selčinskają. Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitne zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego uhonorowano Stanisławę Szotik-Gawlik. Srebrnym Krzyżem Zasługi za zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego odznaczono Mariana Sokalskiego. Srebrne Krzyże Zasługi za zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego otrzymali Ryszard Jankowski, Anna Jesvilienė, Eleonora Kvaščevičienė, Wioletta Leonowicz, ks. Ryszard Pieciun. Brązowym Krzyżem Zasługi za zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego uhonorowano Beatę Zarumną. Decyzją ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 kwietnia 2024 r. Odznakę Honorową „Zasłużony Dla Kultury Polskiej” otrzymała Bożena Sosnowska. Decyzją ministra Edukacji i Nauki Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 listopada 2023 r. za szczególne zasługi dla oświaty polskiej mniejszości narodowej na Litwie Medalem Komisji Edukacji Narodowej została odznaczona konsul RP Irmina Szmalec.
Ulicami Wilna przeszła w sobotę, 4 maja, wielotysięczna „Parada Polskości”. W ten sposób Polacy mieszkający na Litwie uczcili Dzień Polonii i Polaków za Granicą, Święto Konstytucji 3 maja oraz 20. rocznicę akcesji Litwy i Polski w UE i 35-lecie Związku Polaków na Litwie (ZPL). Uroczystość w barwach biało-czerwonych, polskich strojach ludowych, z polską muzyką i pieśnią zwieńczyła msza święta przed obrazem w Kaplicy Ostrobramskiej. „Parada jest wyrazem dumy z bycia Polakiem na Litwie oraz demonstracją naszej jedności, przypomnieniem współobywatelom, Litwinom o wielotysięcznej obecności Polaków w naszym kraju” - powiedział Edward Trusewicz, wiceprzewodniczący Związku Polaków na Litwie (ZPL), organizatora pochodu. W biało-czerwonym pochodzie udział wzięli przedstawiciele 14 oddziałów ZPL z całego kraju i licznych polskich organizacji społecznych, polskie szkoły i przedszkola, zespoły artystyczne i osoby niezrzeszone. „To wspaniałe uczucie iść w wielotysięcznym, biało-czerwonym marszu ulicami Wilna. (...) To uczucie podniosłe, to radość i duma, satysfakcja z bycia częścią dobrej, ważnej całości, pozytywnie nastawionej, słonecznej” - mówili uczestnicy parady. Parada Polskości w Wilnie organizowana jest od 2004 roku. Polacy na Litwie są najliczniejszą mniejszością narodową i stanowią 6,5 proc. ogółu litewskiego społeczeństwa. Oddziały ZLP, organizacji zrzeszającej prawie 9 tys. osób, działają praktycznie na terenie całego kraju.
W rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja na wileńskim cmentarzu na Rossie, przy Mauzoleum Matki i Serca Syna, gdzie spoczywa serce marszałka Józefa Piłsudskiego i jego matka, polscy dyplomaci, przedstawiciele polskiej mniejszości, harcerze i uczniowie szkół polskich złożyli kwiaty. W uroczystości udział wzięli też turyści z Polski, którzy w tych dniach licznie odwiedzają Wilno. Ambasador Polski w Wilnie Konstanty Radziwiłł zwracając się do zgromadzonych przy mauzoleum podkreślił, że „Wilno jest miejscem absolutnie szczególnym z bardzo wielu względów”, zapewnił też, że „Polska jest w naszych sercach”. „To nie granice wytyczone prze polityków, nie dokumenty, ale sposób w jaki myślimy o Polsce stanowi o tym, że jesteśmy Polakami” – podkreślił ambasador, przypominając, że w Polsce mieszka około 38 mln Polaków a poza jej granicami - 21 mln. „To nasze wspólne święto” – zaznaczył Radziwiłł. Przypominając, że Polska jest wspólną troską wszystkich Polaków powiedział, że „chcemy budować Polską sprawiedliwą, Polskę dla wszystkich, silną wobec silnych a troskliwą i pochylającą się wobec słabych (...), chcemy być przyjaźni z naszymi sąsiadami na przykład z Litwą, chcemy współpracować z naszymi przyjaciółmi w Unii Europejskiej, z naszymi sojusznikami w Pakcie Północnoatlantyckim, ale jednocześni chcemy zachowywać swoją odrębność, przywiązanie do swojej tradycji, historii, języka”.
We czwartek, 2 maja w murach Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego mieliśmy zaszczyt gościć Karola Sienkiewicza, prezesa Oddziału Związku Szlachty Polskiej w Toruniu. Karol Sienkiewicz przyjechał do Wilna wraz z rodziną w celu zgłębienia wiadomości o historii swego rodu oraz odwiedzenia miejsc tak ważnych dla jego przodków. Tak się złożyło, że rodzice pana Karola kiedyś mieszkali przy ul. Kampo w Nowej Wilejce, stamtąd też zostali wywiezieni do Polski. Właśnie to spowodowało, że pana Karola bardzo zajmuje sytuacja polskiej młodzieży na Litwie. Co ważne, jednym z celów statutowych Związku Szlachty Polskiej jest pomoc dla Polonii.
Akcja okazania wsparcia szkole polskiej w Wilnie została chętnie podjęta przez wielu ludzi w Toruniu. Uczniowie naszego gimnazjum otrzymali w prezencie około pięćdziesięciu książek, znajdujących się na liście rankingowej współczesnych lektur dla nastolatków i młodzieży. Zespół „Pierwiosnki” otrzymał pięknie korale. Nie zabrakło też pysznych słodyczy, wśród których były i pierniki toruńskie.
Podczas spotkania zespół przedstawił kilka piosenek i taniec. Bardzo wzruszającym akcentem była wirtualna konferencja z Henrykiem Sienkiewiczem, ojcem naszego gościa. Na zakończenie uczniowie oraz goście zaśpiewali piosenkę „Flaga”, w ten sposób uczciliśmy Dzień Flagi oraz Dzień Polonii i Polaków za Granicą.
Serdecznie dziękujemy Oddziałowi Związku Szlachty Polskiej w Toruniu na czele z prezesem Karolem Sienkiewiczem za wartościowe dary.
Związek Polaków na Litwie (ZPL), największej polska organizacja społecznej w kraju, obchodzi w tym roku 35. rocznicę. Gala Jubileuszowa odbyła się w sobotę, 27 kwietnia. Uroczystość z udziałem około 400 osób – członków organizacji i gości – uświetnił występ zespołów „Wilenka” i „100 Uśmiechów”. Związek Polaków na Litwie powstał w kwietniu 1989 roku, w okresie odrodzenia narodowego Litwy. Zadaniem organizacji było i pozostaje krzewienie polskości. Tam, gdzie nie ma polskich szkół, ZPL powołuje niedzielne szkółki języka polskiego. ZPL opiekuje się zabytkami polskimi i pomnikami żołnierzy polskich, a także znanych Polaków. „Celem nadrzędnym jest zachowanie polskości, zmieniają się jedynie wyzwania” – mówi z rozmowie z Wilnoteką Edward Trusewicz, wiceprzewodniczący organizacji. Obchody 35-lecia ZPL już się rozpoczęły w poszczególnych kołach ZPL i będą trwały do końca roku. Za tydzień ulicami Wilna przejdzie Parada Polskości, która również uczci tegoroczny jubileusz. ZPL liczy obecnie ponad 9 tys. członków zrzeszonych w ponad 200 kołach.
Z inicjatywy Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą (SKOSR) w sobotę, 27 kwietnia, odbyło się wiosenne sprzątanie Nowej Rossy. Przez kilka godzin grupa osób zaopatrzonych w piły i sekatory oczyszczało miejsca pochówków z porastających je krzewów i chwastów. Była to już druga tegoroczna akcja na rzecz Nowej Rossy. Pierwsza odbyła się przed tygodnia. „W odróżnieniu od Starej Rossy ta młodsza część cmentarza jest bardzo zaniedbana, pomniki często są porośnięte mchem i nie są widoczne w gąszczu krzaków i drzew” – mówił Dariusz Lewicki, członek SKOSR. Wiosenna akcja sprzątania Nowej Rossy odbywa się od czterech lat. „Odkrzaczyliśmy już znaczną część cmentarza, ale jeszcze jest wiele do zrobienia, do uratowania” – podkreśla Lewicki. Rossa, najstarsza wileńska nekropolia, założona w 1801 roku, składa się z kilku części zwanych Starą i Nową Rossą oraz Cmentarza Wojskowego z mauzoleum, w którym spoczywa serce marszałka Józefa Piłsudskiego i jego matka. Nowa część cmentarza jest młodsza od starszej o 50 lat. Jest mniejsza o około 2 ha (całość stanowi 10,8 ha), pomniki są tu mniej okazałe, a osoby tu spoczywające były przeważnie zwykłymi mieszkańcami dawnego Wilna. 25 maja SKOSR zaprasza do odkrzaczania Cmentarza Bernardyńskiego.
Na dziedzińcu wileńskiego Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w czwartek, 25 kwietnia, została otwarta multimedialna wystawa „Powstali 1863–64”, przygotowana przez Muzeum Historii Polski. Plenerowa ekspozycja przygotowana z okazji 160. rocznicy powstania styczniowego w trzech wersjach językowych – litewskiej, polskiej i angielskiej – składa się z 16 pawilonów, w których pokazywane są przedstyczniowe manifestacje, przebieg walk, udział w nich wybranych postaci i grup społecznych, doniesienia światowej prasy, biżuteria patriotyczna czy powstańcza moda. Jest też multimedialna kopuła, gdzie pokazywane są krótkie filmy animowane opowiadające o bitwach i ważnych wydarzeniach zrywu, które pozwalają przenieść się na chwilę w czasy powstania. Do opowiedzenia o powstaniu wykorzystywane są wspomnienia, relacje, archiwalne dokumenty, zdjęcia, grafiki, fragmenty prasy z epoki. Najmłodsi podczas zwiedzania będą mieli okazję ułożyć wielkoformatowe puzzle i zebrać komplet odbitek powstańczych pieczęci. Wystawa była już przedstawiana w wielu miastach Polski. W Wilnie będzie czynna do 19 maja, a wstęp na nią jest wolny.
W poniedziałek, 22 kwietnia, z wizytą na Litwę przybył minister do spraw Unii Europejskiej Adam Szłapka. W godzinach popołudniowych złożył wieńce przy Mauzoleum Matki i Serca Syna oraz w Kaplicy Powstańców na wileńskiej Rossie. Ministrowi towarzyszył ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł i attaché obrony Polski na Litwie płk Sławomir Pawlikowski. Wcześniej w poniedziałek minister A. Szłapka przebywał w Rydze z roboczą wizytą, gdzie spotkał się z wiceministrem spraw zagranicznych Łotwy Andrisem Pelšsem, poinformowało MSZ w Rydze. Spotkanie dotyczyło współpracy dwustronnej, obecnej agendy UE i wsparcia dla Ukrainy, przekazał resort.Pelšs podziękował Polsce za decyzję o dołączeniu do koalicji dronów – zapoczątkowanej przez Łotwę inicjatywy mającej na celu zakup bezzałogowców dla Ukrainy. Ministrowie byli zgodni w sprawie kontynuowania wsparcia dla Ukrainy w różnych obszarach, m. in. wojskowym, politycznym, ekonomicznym i humanitarnym. Podkreslili również potrzebę nałożenia nowych sankcji na Rosję i skuteczne egzekwowanie istniejących, podał łotewski MSZ w oświadczeniu zamieszczonym na stronie internetowej.
Związek Polaków na Litwie – największa organizacja społeczności polskiej w naszym kraju - obchodzi w tym roku jubileusz 35-lecia. Oddział ZPL w Solecznikach był jednym z pierwszych oddziałów terenowych powstającego Związku, do dziś pozostaje jednym z największych. Jako pierwszy zorganizował też uroczystą konferencję, na której nie tylko wybrano delegatów na planowany w końcu czerwca kolejny Zjazd ZPL, ale też podziękowano założycielom, którzy wiosną 1989 r. tworzyli podwaliny lokalnego ZPL-u. Na uroczystości w Solecznickim Centrum Kultury zgromadziła się cała sala członków, przyjaciół i sympatyków organizacji. Była to okazja do wspomnień, oddania hołdu pamięci tym, którzy już odeszli oraz refleksji nad tym, czym dziś powinien być ZPL, jakie ma priorytety i jakie cele sobie stawia, by móc zachować i przekazywać kolejnym pokoleniom polską kulturę oraz tożsamość, by rejon solecznicki pozostawał najbardziej „polskim” zakątkiem Litwy. Podczas uroczystości odczytano liczne listy gratulacyjne, m.in. od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, Marszałek Senatu RP Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, kard. Stanisława Dziwisza, abp. metropolity krakowskiego Marka Jędraszewskiego, i in. Wręczono odznaczenia najbardziej aktywnym, wieloletnim i zasłużonym członkom ZPL. Nie zabrakło licznych życzeń od przyjaciół z Litwy i Polski, a na zakończenie – tradycyjny koncert w wykonaniu najmłodszego pokolenia solecznickich Polaków. Dzieci z działających w rejonie polskich zespołów oraz przedszkola “Bajka”, jak też wychowankowie Szkoły Sztuk Pięknych im. St. Moniuszki w Solecznikach zaprezentowali polskie tańce ludowe oraz pieśni patriotyczne, które wycisnęły niejedną łezkę i zdobyły gorące brawa! (CS)
Około 1000 osób wzięło udział w niedzielę, 14 kwitnia, w 10. Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych zorganizowanym w wileńskim parku Zakret. Ambasador Polski na Litwie Konstanty Radziwiłł zachęcając do udziału w jubileuszowej edycji biegu „Tropem Wilczym”, podkreślił, że w ten sposób „chcemy zachować pamięć i oddać część Żołnierzom Wyklętym”. „To nasze zobowiązanie wobec tych bohaterskich żołnierzy, którzy po klęsce hitlerowskich Niemiec nie złożyli broni, lecz trwali w oporze przeciwko nowej komunistycznej okupacji sowieckiej. Tysiące Polaków i Litwinów, pozostając wiernym swoim ideałom, kontynuowało walkę z bronią w ręku o niepodległość swoich Ojczyzn” – powiedział Radziwiłł. Rajmund Klonowski, redaktor dziennika „Kurier Wileński”, współinicjator przed dziesięciu laty wileńskiej edycji Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych w rozmowie z PAP z zadowoleniem stwierdził, że „wydarzenie to już na stałe wpisało się w kalendarz wydarzeń wileńskich”.
Szacuje się, że w antykomunistycznym podziemiu na Wileńszczyźnie walczyło około 200 żołnierzy wyklętych. Oddzielną kartą zapisała się 5. Wileńska Brygada, która wycofała się z Wileńszczyzny w trakcie operacji „Ostra Brama”, pokonała kilkaset kilometrów i walczyła ma terenie Polski. Wśród nich był m.in. legendarny „Łupaszka” Zygmunt Szendzielarz, a także sanitariuszka Danuta Siedzikówna "Inka". Zorganizowana wojna partyzancka wśród Litwinów, nazywana na Litwie „wojną po wojnie”, rozpoczęła się w lipcu 1944 r. po zajęciu kraju przez wojska radzieckie i zakończyła się wiosną 1953 r. Szacuje się, że w litewskim podziemiu antykomunistycznym walczyło ok. 50 tys. ludzi.
W piątek, 12 kwietnia, odbyło się uroczyste otwarcie odnowionego pałacu Sapiehów na Antokolu. Imprezy z okazji otwarcia zaplanowano aż na cztery dni – do poniedziałku, 15 kwietnia, włącznie. W programie – wycieczki, warsztaty, wystawy, koncerty. Szczegółowa informacja – na https://sapiegurumai.lt/renginiai/sapiegu-rumu-atidarymo-renginiai. Przypomnijmy, projekt renowacji pałacu sfinansowany został z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Jego realizacja trwała bez mała 5 lat. Koszt wykonanych prac – prawie 12 mln euro. Zwiedzanie odrestaurowanych przestrzeni zostało dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Okazały barokowy pałac został wybudowany pod koniec XVII wieku na zamówienie hetmana wielkiego litewskiego Kazimierza Jana Sapiehy według projektu Giambattisty Fredianiego. Zdobienia i wystrój pałacu były dziełem rzeźbiarza Giovanniego Pietra Pertiego i malarza Michelangela Palloniego.
sapiegurumai.lt
W Pałacu Władców w Wilnie we czwartek, 11 kwietnia, odbył się się 9. szczyt Inicjatywy Trójmorza. Liderzy państw regionu rozmawiali m.in. o wspólnych projektach infrastrukturalnych i wspieraniu Ukrainy. Na spotkanie przybył także niezapowiedziany wcześniej prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Podczas szczytu przywódcy 13 państw Europy wschodniej i południowej porozumieli się ws. przyspieszenia realizacji wspólnych projektów infrastrukturalnych i komunikacyjnych oraz umacniania roli regionu w międzynarodowych łańcuchach dostaw. Osiągnięte porozumienie zostało zawarte w podpisanej przez uczestników szczytu deklaracji. Podkreślono w niej również geopolityczne znaczenie Inicjatywy Trójmorza w kontekście trwającej wojny na Ukrainie oraz umacnianie współpracy ze strategicznymi partnerami inicjatywy – Stanami Zjednoczonymi, Komisją Europejską, Niemcami i Japonią. Uczestniczący w szczycie prezydent W. Zełenski powiedział, że Ukrainie potrzebne jest zaproszenie do NATO. „Nie ma innych alternatyw dla naszego bezpieczeństwa. Potrzebne jest nam to zaproszenie do Sojuszu. Ukraina i nasi mieszkańcy, nasi żołnierze zasłużyli na to” – powiedział. Przypomnijmy, podczas szczytu NATO w Wilnie w lipcu ubiegłego roku liderzy Sojuszu uzgodnili, że zaproszenie do przystąpienia do NATO zostanie Ukrainie wręczone, jednak prawdopodobieństwo, że nastąpi to w lipcu bieżącego roku w Waszyngtonie pozostaje mgliste w obawie, że przyjęcie do NATO państwa walczącego z Rosją może wciągnąć w konflikt cały Sojusz. Jak zaznaczył prezydent Ukrainy, należy jednak pokazać, że „Europa się nie boi i że NATO się nie boi”.
W kościele pw. św. Rafała Archanioła w Wilnie w środę, 10 kwietnia, wieczorem została odprawiona msza św. w intencji ofiar zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej. Na uroczystość uczczenia pamięci ofiar obu tragedii zaprosiła ambasada Polski na Litwie. Msza święta została odprawiona w tym akurat kościele nieprzypadkowo. Świątynia znajduje się w wileńskiej dzielnicy Śnipiszki, gdzie przed wojną stacjonowało około 15 polskich jednostek wojskowych, w tym m.in. I Pułk Piechoty Legionów. W 2008 roku odsłonięto tu „Tablicę Katyńską” upamiętniającą m.in. blisko 500 osób z Wilna, Wileńszczyzny oraz Białorusi i Ukrainy, zamordowanych w Katyniu. Litwa pamięta też o ofiarach katastrofy smoleńskiej. W Wilnie przed kilkoma laty została odsłonięta tabliczka z nazwą ulicy Lecha Kaczyńskiego w dwóch językach, litewskim i polskim. Przy polskiej wersji nazwiska umieszczony został Orzeł Biały. Pamięć Lecha Kaczyńskiego upamiętnił też rejon wileński. W miejscowości Mejszagoła przed dworem Houwaltów jest pamiątkowa tablica, a plac przed tą posiadłością został nazwany imieniem prezydenta. W rafinerii PKN Orlen w litewskich Możejkach odsłonięty został Kamień Pamięci prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Możejki to największa polska inwestycja na Litwie zrealizowana dzięki wizji i determinacji Lecha Kaczyńskiego.
Od kilku dni wilnian i gości miasta cieszą kwitnące japońskie wiśnie. Sakury na prawym brzegu Wilii w pobliżu Białego Mostu zostały zasadzone w 2001 roku z okazji 100. rocznicy urodzin japońskiego dyplomaty Chiune Sugihary, który w czasie II wojny światowej na własną rękę masowo wydawał Żydom wizy, co kilku tysiącom z nich uratowało życie. Sakura jest jednym z symboli Japonii, na jej przebudzenie czeka cały kraj, a stacje telewizyjne obok prognozy pogody podają komunikaty o tym, w jakim regionie aktualnie kwitną wiśnie. Mieszkańcy miast tłumnie wylegają do parków, żeby piknikować i sycić się widokiem kwitnących drzew. Odkąd w Wilnie pojawił się park sakur, rozpowszechnił się również zwyczaj odwiedzania go w porze kwitnienia. Obsypane bladoróżowymi kwiatami drzewa cieszą oko, zachęcają do spacerów czy urządzenia pikniku i – koniecznie – zrobienia sobie selfie na ich tle.
Prawie trzystu wykonawców z zespołów folklorystycznych Wilna i rejonu wileńskiego wystąpiło na estradzie leśnej w Niemenczynie podczas koncertu zapowiadającego jubileuszowe Święto Pieśni. W tym roku festiwal obchodzi stulecie istnienia. Główne imprezy odbędą się na początku lipca. Jednak już od grudnia w 12 miastach kraju odbywają się koncerty pt.: "Wędrówka Święta Pieśni po Litwie". Prezentowane są podczas nich wybrane pieśni i tańce, które zespoły zaprezentują podczas jubileuszowego festiwalu.
Na przełomie marca i kwietnia cmentarz Bernardyński na Zarzeczu pokrywa się przepięknym kobiercem rozkwitającej o tej porze roku cebulicy syberyjskiej. Błękitne przestrzenie tej jednej z najstarszych nekropolii Wilna wyglądają imponująco i przyciągają mnóstwo chętnych ujrzenia tego widoku na własne oczy. Przypomnijmy, cmentarz Bernardyński założony został w 1810 roku. Spoczywa tu wiele osób zasłużonych dla miasta: profesorowie Uniwersytetu Wileńskiego, pisarze, poeci, malarze, artyści, historycy sztuki, fotografowie, aktorzy, śpiewacy, muzycy, kompozytorzy, pedagodzy, działacze społeczni, polityczni i oświatowi, lekarze, prawnicy, inżynierowie, księża, zakonnicy, wojskowi, powstańcy styczniowi.
Dzisiaj Kościół Katolicki obchodzi Niedzielę Palmową. Nieodłącznym atrybutem tego dnia są palmy, symbolizujące zmartwychwstanie i nieśmiertelność. "Otóż Wierzbna, otóż Kwietna zawitała nam Niedziela... Do świątyni gronem wszystkiem idą młodzi, idą starzy, Różdżkę wierzby z młodym listkiem niosą święcić do ołtarzy..." - pisał Władysław Syrokomla. Tradycja wicia palm jest jedną z najbardziej charakterystycznych dla Wileńszczyzny. W tradycji nadal obecne są dwa rodzaje palm: wykonana z jałowca i bazi, oraz tzw. wileńska palma zrobiona z kwiatów i ziół.
„Ręce precz od oświaty polskiej”, „Stop dyskryminacji mniejszości narodowych” - z takimi hasłami około dwóch tysiący osób – uczniów, rodziców i nauczycieli - wzięło w sobotę, 23 marca, w Wilnie udział w marszu aleją Giedymina, i w wiecu przy Urzędzie Prezydenta. Tą akcją protestacyjną „chcemy pokazać, że nie ma zgody na próby „reformowania” oświaty mniejszości narodowych” w tym oświaty w języku polskim — wyjaśnia eurodeputowany Waldemar Tomaszewski, przewodniczący Związku Polskiego na Litwie, który jest organizatorem akcji. W ciągu ostatnich miesięcy litewski resort oświaty oraz władze Wilna zaproponowali kilka bardzo niepokojących zmian dotyczących szkół mniejszości narodowych. Organizatorzy protestu przypominają, że powyższe propozycje są niezgodne z oczekiwaniami mniejszości narodowych i sprzeczne z prawem. „Propozycje władz wywołują niepokój w środowisku szkolnym, co nie sprzyja procesowi nauczania” – mówi Krystyna Dzierżyńska, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”. Władze uzasadniają swe propozycje tym, że chcą poprawić jakość nauczania języka litewskiego w szkołach mniejszości narodowych. Dzierżyńska podkreśla: „nie jesteśmy absolutnie temu przeciwni”. Zaznacza jednak, że by poprawić jakość potrzebne są odpowiednia kadra pedagogiczna, podręczniki i programy nauczania. „Nie jesteśmy też przeciwko integracji, ale nie chcemy asymilacji” – wyjaśnia Dzierżyńska. W przededniu wiecu, w piątek, organizatorzy protestu w obronie tradycyjnego modelu szkół mniejszości narodowych wysłali rezolucję do przedstawicieli władz kraju. W dokumencie potępiono m.in. „działania ministerstwa oświaty, nauki i sportu Republiki Litewskiej w zakresie proponowanych zmian w systemie edukacji mniejszości narodowych” oraz wyrażono „protest wobec notorycznego eksperymentowania z młodymi ludźmi”. „Stanowcze „nie” mówimy niszczeniu szkolnictwa w języku ojczystym i asymilacji!” – czytamy.
